ရခုိင္သမိုင္းဆုိင္ရာသိမွတ္ဖြယ္မ်ားႏွင့္အေထြေထြ ဗဟုသုတမ်ားေ၀ငွရာ
Monday, September 5, 2016
ခိုး၀င္စစ္တေကာင္းဘဂၤလီမ်ား (သို႕မဟုတ္) ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတု ဖန္တီးေတာင္းဆိုေနၾကသူမ်ား၏ သမိုင္းလိမ္အေထာက္အထား မ်ားအား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း
“႐ိုဟင္ဂ်ာ” ဟူေသာေ၀ါဟာရကို ဘဂၤလီမြတ္စလင္တို႔ စတင္သံုးစြဲ
ခဲ့သည္မွာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္တို႔အေနျဖင့္ ျပည္နယ္
ေတာင္းဆိုမႈျမင့္မားလာခ်ိန္တြင္ ဘဂၤလီတို႔ကလည္း တိုင္းရင္းသား
အခြင့္အေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုလာၾကေၾကာင္း၊ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္
“႐ိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကမန္လူမ်ိဳးစုမ်ား” စာအုပ္ကို ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာ
အမ်ိဳးသား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔မွ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေၾကာင္း၊
ေဆာင္းပါးဆရာ ေမာင္သံလြင္ဆိုသူကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ား
အေၾကာင္းကို ျမ၀တီမဂၢဇင္းတြင္ ေရးသားကာ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္
လမ္းေၾကာင္းျပခဲ့ေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုသိမ္းပိုက္စဥ္
အခ်ိန္အထိ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူေသာ ေ၀ါဟာရမေပၚေသးဘဲ ကိုလိုနီေခတ္
သမိုင္းဆရာမ်ား ေရးသားသည့္ ျမန္မာနိုင္ငံသမိုင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္
သမိုင္းတြင္လည္း မေတြ႕ရွိရေၾကာင္းမ်ားကို ေဒါက္တာျမင့္သိန္း
(သမိုင္းသုေတသနဦးစီးဌာန)မွ သုေတသနျပဳတင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ေဒါက္တာျမင့္သိန္းတင္ျပခဲ့တဲ့ အထက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ားဟာ
အၾကမ္းဖ်င္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဆက္စပ္ေလ့လာစရာလမ္းေၾကာင္းမ်ားစြာ
ရွိေနေသးေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
ေခတ္အဆက္ဆက္ ရခိုင္ျပည္နယ္အစီရင္ခံစာမ်ား၊ အဂၤလိပ္အေရး
ပိုင္မင္းတို႔မွတ္တမ္းမ်ား၊ မ်ိဳးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္မွတ္တမ္းမ်ားနဲ႔ သမိုင္း
သုေတသနပညာရွင္တို႔ရဲ႕ သုေတသနစာတမ္းမ်ားထဲမွ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”
ဟူေသာလူမ်ိဳးတုအေၾကာင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္းအနွစ္ခ်ဳပ္တင္ျပ
လိုက္ရပါတယ္။
*ဘဂၤလီမြတ္စလင္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ကိုလိုနီေခတ္တြင္
အလံုးအရင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး ကိုလိုနီေခတ္အတြင္း အဂၤလိပ္
အာဏာပိုင္တို႔၏ အကူအညီအေထာက္အပံ့ျဖင့္ မြတ္စလင္ခ႐ိုနီ/
ေျမပိုင္ရွင္-လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္မ်ားျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ၾကသည္။*
*ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ကာလသည္
၁၈၃၉ ခုနွစ္ျဖစ္ၿပီး တိုးခ်ဲ႕လယ္ယာေျမမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္အတြက္ စစ္တ
ေကာင္းအရပ္မွ ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ မဒရပ္မွ ဆူရ္တီမ်ား ၀င္ေရာက္လာျခင္း
ျဖစ္သည္။*
*၁၈၇၂ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ စစ္ေတြခ႐ိုင္အတြင္း မြတ္စလင္ဦးေရ
(၅၈၂၃၅)ဦး ရွိရာမွ (၁၉၀၁) ခုႏွစ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ (၁၇၈၆၄၂)ဦးေရ
ရွိလာသည္။ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၀န္၏ (၁၉၃၀-၃၁) အစီရင္ခံစာတြင္
သာမာန္အားျဖင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ စစ္တေကာင္းသားကူလီေပါင္း (၄၀၀၀၀)
ေက်ာ္ ၀င္ေလ႔ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ (၁၉၃၁) သန္းေခါင္စာရင္းအရ
စစ္ေတြခရိုင္အတြင္း ေနထိုင္ေသာ အိႏၵိယသား ေယာက်ၤားေပါင္း
(၂၅၀၀၀၀) ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္းသိရသည္။ စစ္ေတြခရိုင္တြင္ ေနထိုင္ေသာ
အိႏၵိယသားမ်ားအနက္ ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ စစ္တေကာင္းဘဂၤလီကုလားမ်ား
ျဖစ္သည္။*
*ရခိုင္ျပည္အတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားတို႔သည္
၎ဘဂၤလီမြတ္စလင္ကုလားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးရန္လိုမႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္
အတြင္းမွ တျဖည္းျဖည္းအင္အားယုတ္ေလ်ာ့လာကာ လြတ္လပ္ေရးမရခင္
ကာလႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးအခ်ိန္အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ပါကစၥတန္
ႏိုင္ငံဟုပင္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္ကုလားတို႔က ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။*
*ဒုတိယကမာၻစစ္ဦး ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္တို႔လက္နက္တပ္ဆင္
ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္ထဲမွ ဘဂၤလီမြတ္စလင္ကုလားမ်ား၊
အိႏၵိယမြတ္စလင္ကုလားမ်ားသည္ ရခိုင္ေဒသတြင္းရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည့္
ဘဂၤလီမြတ္စလင္ကုလားမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းကာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအား
ဂ်ီဟဒ္စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲ၍ လယ္ယာေျမမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတို႔ပိုင္ဆိုင္ေသာ
ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းယူခဲ့သည္။*
*၎ သိမ္းယူထားေသာလယ္ယာေျမမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ျပည္အတြင္းသယံဇာတ
မ်ားသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ မူဂ်ာဟစ္
သူပုန္မ်ား၏ အဓိကရံပံုေငြျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအစိုးရကလည္း မူဂ်ာ
ဟစ္တို႔ကို အဓိကေထာက္ပံ့ခဲ့သည္။ ထို မူဂ်ာဟစ္သူပုန္အဖြဲ႔ စတင္ဖြဲ႕စည္း
သည့္ကာလအထိ “႐ိုဟင္ဂ်ာ” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ မေပၚေပါက္ေသးေပ။*
*၁၉၄၇ ခုႏွစ္ (Jami-tul Ulema-e) အသင္းမွ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး စီတန္း
လွည့္လည္ရာတြင္ ပါကစၥတန္အဓြန္႔ရွည္ပါေစ ဟုေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည္။*
*ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးနု
ေတြ႕ၾကံဳခဲ့ရသည့္ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းမ်ားသည္ ရခိုင္ေဒသတြင္းႏွင့္
ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ား၏ အသံုးခ်ရာပင္မအခြင့္အေရး
ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၃)ရက္ေန႔တြင္ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္၌က်င္း
ပသည့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ရခိုင္သားတို႔၏ သေဘာထားတင္း
မာမႈေၾကာင့္ ေထာက္ခံမဲမရေသာ ဖဆပလသည္ အၾကပ္အတည္းေတြ႕
ခဲ့ရာ ဦးႏုက မြတ္စလင္အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမဲရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့
သျဖင့္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအတြင္း ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ား၏ အ႐ႈပ္အေထြးမ်ား
စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။*
*ဖဆပလမဲအႏိုင္ရေရးအတြက္ ထိုအခ်ိန္က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး
ဦးဧေမာင္(ခ)အဒူလာဒစ္၏ ေထာက္ခံမႈျဖင့္ ဘဂၤလီမ်ားကို ေခၚ
သြင္းလာသည္။ ဘူးသီးေတာင္တြင္ အဘူခိုင္ဆိုသူက ဖဆပလဥကၠဌ၊
လ၀ကတို႔ႏွင့္ ေပါင္းကာ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းမ်ားလုပ္ၿပီးမွ တစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ
ဘဂၤလီမ်ားကိုေခၚသြင္းလာရာ ရြာေပါင္း (၄၀)ေက်ာ္ခန္႔ တမဟုတ္ခ်င္း
ေရာက္ရွိလာသည္။ ထိုသို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အမွားမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ
အတြက္ ယေန႔တိုင္နစ္နာမႈမ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။*
*၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ အစိုးရ၏ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းကို အခြင့္
ေကာင္းယူကာ ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ားသည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ရွိ အလယ္
သံေက်ာ္ရြာတြင္ အစည္းအေ၀းျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ကို အစၥလာမ္
ဘာသာျပည္နယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရန္ အခ်က္ (၂၄)ခ်က္ကို
ဗဟိုအစိုးရသို႔ တင္ျပေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ၎ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဗဟိုအစိုးရ
ပယ္ခ်ခဲ့သည့္ေနာက္တြင္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ” လူမ်ိဳးတုကို တီထြင္ကာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊
ၾသဂုတ္လတြင္ စတင္အသံုးျပဳ၍ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။*
*ဘဂၤလီမ်ားကို ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးအျဖစ္ ပံုေဖာ္ရန္ အဓိကႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾက
သူမ်ားမွာ မြတ္စလင္ပညာတတ္မ်ားျဖစ္သည့္ M.A Tiralias Ba Tha ၊
ေမာင္သံလြင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာပါလီမန္အမတ္ အဘဒူဂါဖိစ္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
၎တို႕ကို ေနာက္ကြယ္မွ ပံ့ပိုးသူမ်ားမွာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဗမာမြတ္စလင္
အစည္းအ႐ံုးျဖစ္ေၾကာင္း အလယ္သံေက်ာ္အစီရင္ခံစာလက္ႏွိပ္စက္မူတြင္
အတိအလင္းေဖာ္ျပထားသည္။*
*ေမာင္ေတာပါလီမန္အမတ္ အဘဒူဂါဖိစ္သည္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ
(၂၁)ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္၌ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုျပဳလုပ္ကာ
ရခိုင္-ပထန္-အာရပ္ ေသြးေႏွာမ်ားသည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း၊
ရခိုင္-ဘဂၤလီ-အူရဒူ-ပါရွန္-အာရ္ဗီ စကားမ်ားကို ေရာေႏွာရာမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာ
ဘာသာစကားျဖစ္လာေၾကာင္း စတင္၀ါဒျဖန္႔ခဲ့သည္။*
*အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ၎တို႔၏စကားမ်ားသည္ ဘဂၤလီစကားမ်ားသာ
ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ေျပာေသာစကားသည္ စစ္တေကာင္းေအာက္ပိုင္းမွ
ေျပာေသာစကားျဖစ္သည္။ ဘေဂၤါတြင္ စစ္တေကာင္းအထက္ပိုင္း
စကားႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းစကားဟူ၍ စကားႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ စကားႏွစ္မ်ိဳးသည္
အနည္းငယ္ကြဲသည္။ စစ္တေကာင္းအထက္ပိုင္း သံုးသည့္စကားသည္
ယခုအခါ တြင္က်ယ္ေနရာယူလာၿပီး ဇတ္ျမင့္တို႔သံုးေသာစကားျဖစ္လာရာ
ေအာက္ပိုင္းသံုးစကားသည္ ဘေဂၤါတြင္ အသံုးအလြန္နည္းေသာ စကားျဖစ္
လာသည္။ ထိုစကားကိုပင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဘာသာစကားဟူ၍ သတ္မွတ္ျခင္း
ျဖစ္ပါသည္။*
*၎ ပါလီမန္အမတ္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္လူမ်ိဳး အဘဒူဂါဖိစ္သည္ ၁၉၆၀
ခုႏွစ္တြင္ လက္နက္ခ်ခဲ့သည့္ မူဂ်ာဟစ္လက္နက္ခ်အခန္းအနားတြင္
ထိုစဥ္က ဒုတိယဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးေျပာၾကားမည့္ မိန္႔ခြန္း၌ ရခိုင္
ေဒသတြင္း ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားေနရာတြင္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”လူမ်ိဳးမ်ား
ထည့္သြင္းေျပာၾကားရန္ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုခဲ့သျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေ၀ါဟာ
ရကို နားမလည္ေသာ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးမွ ေပါ႔ေပါ႔ဆဆ
သံုးစြဲခဲ့ရာ ေနာင္တြင္ မွတ္တမ္းတစ္ခုအျဖစ္ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေရးသမား
တို႔က ၀ါဒျဖန္႔အသံုးခ်ခဲ့သည္။*
*ျမန္မာနိုင္ငံကို ဗုဒၶဘာသာနိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကညာၿပီးခ်ိန္တြင္ မြတ္စလင္
တို႔ကလည္း မယူခ႐ိုင္နယ္ျခားေဒသကို ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ျပည္နယ္
အျဖစ္ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဗဟိုအစိုးရမွ ျငင္းပယ္ခဲ့သည့္
အခါတြင္ ဘဂၤလီပညာတတ္မ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္အမတ္မ်ားပူးေပါင္းကာ
႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးသည္ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း ပိုမို၀ါဒျဖန္႔ခဲ့ၾကသည္။*
*၁၉၆၀ ခုႏွစ္ မဲဆြယ္ကာလတြင္ ဦးႏု(သန္႔ရွင္း)ႏွင့္ ဦးဘေဆြ(တည္ျမဲ)
တို႔သည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသည့္ အနက္အဓိပၸါယ္ကို မစဥ္းစားဘဲ ဘဂၤလီမ်ားက
၎တို႔မိမိကိုယ္မိမိ ရည္ညႊန္း၀ါဒျဖန္႔သည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို
မၾကာခဏသံုးစြဲခဲ့သည္က ေနာင္တြင္ အ႐ႈပ္အရွင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္း
ျဖစ္ပါသည္။*
*၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအနိုင္ရခဲ့ေသာ ဦးႏုသည္ မိမိကိုအားေပး
ေထာက္ခံခဲ့သည့္ စစ္တေကာင္းဘဂၤလီမ်ားကို ေက်းဇူးဆပ္သည့္အေနျဖင့္
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္လည္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ့အသံ၌ အဂၤလိပ္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴ
ဘာသာ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာဘာသာ ဟူ၍ အသံလႊင့္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုအသံလႊင့္
ခြင့္ျပဳခ်က္သည္ အဂၤလိပ္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာ တို႔နည္းတူ ႏိုင္ငံျခား
ဘာသာဟု အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေစေသာ္လည္း ေနာင္တြင္ မြတ္စလင္
ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက အဓိပၸါယ္တမ်ိဳးဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသည္။*
*ပါလီမန္အမတ္ ဦးရာရွစ္ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာမြတ္စလင္အဖြဲ႕သည္
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အတြင္း ဓမၼာ႐ံုရွိသျဖင့္ မြတ္စလင္ေက်ာင္းသားမ်ား
၀တ္ျပဳဆုေတာင္းႏိုင္ရန္ ဗလီေဆာက္လုပ္ခြင့္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ဦးရာရွစ္သည္ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ မြတ္စလင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္
႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အဖြဲ႕၊ ရခိုင္မြတ္စလင္အဖြဲ႕တို႔ကိုလည္း ေထာက္ပံ့
ထားကာ ပုဂၢလိကပိုင္ ပညာေရးေလာကတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးအမည္ကို
တိတ္တဆိတ္ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတို႔သည္ တိုင္းရင္းသား
မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဇာင္းေပးေရးသားရန္ စာေပေလာကတြင္ တာ၀န္ယူ
ခဲ့သည္မွာ ဦးရာရွစ္ပင္ျဖစ္သည္။*
*ထိုသို႔ ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ား၏ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုမႈမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး
အၾကပ္အတည္းမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႔ေနရေသာ ဦးႏုသည္ မည္သို႔မွနည္းလမ္း
မႀကံဆႏိုင္ေတာ့သည့္အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဦးေန၀င္းသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊
မတ္လ (၂)ရက္ေန႔တြင္ အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္မွ အာဏာ
သိမ္းၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ” အမည္သံုးစြဲမႈသည္ ႏိုင္ငံေရး
ေလာကမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့အသံမွလည္း ဟိႏၵဴဘာသာႏွင့္
႐ိုဟင္ဂ်ာဘာသာအစီအစဥ္မ်ား အဆံုးသတ္သြားကာ ျမန္မာ၊ ကရင္၊
ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခိုင္ စသည့္တိုင္းရင္းသားဘာသာ
စကားမ်ားကို အမ်ိဳးသားဘာသာစကားအျဖစ္ တိုးခ်ဲ႔ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။*
*ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌသည္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၂)
ရက္မွ (၁၉)ရက္အထိ ပါကစၥတန္သို႔သြားေရာက္လည္ပတ္ရာတြင္ အေရွ႕
ပါကစၥတန္(ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) နယ္ျခားျပႆနာႏွင့္ အေရွ႕ပါကစၥတန္မွ
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ခိုး၀င္လာေသာ တရားမ၀င္ဘဂၤလီ (၂၅၀၀၀၀)ႏွင့္ပက္
သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္
လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲႀကီးတြင္ ထြက္ေျပးၾကေသာ ဘဂၤလီစစ္ေျပးဒုကၡသည္
မ်ားသည္ အိႏၵိယနိုင္ငံအတြင္းသို႔ (၁၀)သန္း ႏွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းသို႔
(၁.၅)သန္းခန္႔ ရွိခဲ့သည္ဟု BBC ကေဖာ္ျပခဲ့သည္။*
*ထိုဒုကၡသည္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းေရာက္ရွိၿပီးေသာ ဘဂၤလီမ်ား၏
အကူအညီျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ေရာက္ႏွင့္ၿပီးေသာသူမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ မဆံုးႏိုင္ေသာ ဘဂၤလီမြတ္စလင္
မ်ား၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ားအ့ံမခန္းတိုးပြားလာသည္။*
*ထို႔ေနာက္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာလႈပ္ရွားမႈ
ျပန္လည္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရး
ေကာင္စီအား မိမိတို႔၏လိုလားခ်က္မ်ားကို တင္ျပေတာင္းခံခဲ့ၾကသည္။
လူနည္းစုလူမ်ိဳး ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို မြတ္စလင္
ျပည္နယ္အျဖစ္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ဘဂၤလီေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ သြားေရာက္ၾကၿပီး “Arakan Rohingya Liberation
Frint”ကိုတည္ေထာင္ကာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး
ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ၎တို႔ေတာင္းဆို
သမွ်ကို ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တိုင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ကို
မၾကားရေတာ့ေပ။*
*၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္အစိုးရသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္
နယ္စပ္ ရခိုင္တြင္ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးျဖင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးကို ၾကပ္
မက္ခဲ့သည္။ အဖမ္းမခံလိုေသာ ဘဂၤလီမ်ားသည္ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ
မ်ားဟုသတ္မွတ္ကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ ေျပး၀င္ခိုလႈံၾကသည္။ အစိုးရသည္
၎ဘဂၤလီမ်ားကို အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံမွ မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္းလာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ၎အျဖစ္အပ်က္သည္ ေနာင္တြင္ ျမန္မာတို႔နစ္နာ၍ ဘဂၤလီတို႔
ေကာင္းစားခဲ့သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ ထြက္ေျပးသြားေသာ ဘဂၤလီမ်ားသည္
ျမန္မာမွတ္ပံုတင္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထားၾကၿပီး ၎မွတ္ပံုတင္မ်ားမွာ ရခိုင္
ျပည္နယ္ရွိ လ.၀.က ၀န္ထမ္းမ်ား အဂတိလိုက္စား၍ ထုတ္ေပးထားျခင္း
ျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ျပဳလုပ္သည့္ အတုမ်ားျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔က ျမန္မာအစိုးရအား ဖိအားေပးေသာအခါ
႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံမ်ားကို ျမန္မာျပည္အတြင္း ျပည္လည္၀င္ခြင့္ျပဳခဲ့ရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဟသာၤစီမံကိန္းအမည္ျဖင့္ ၁၉၇၈ ၊ ၾသဂုတ္လ (၁)ရက္မွ
၁၉၇၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၅)ရက္အထိ ၎တို႔ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္
လက္ခံခဲ့ရသည္။ ထြက္ေျပးသြားေသာ ဘဂၤလီအေရအတြက္ထက္ (၂)ဆ
မက မ်ားျပားေၾကာင္း မွတ္တမ္းတို႔က ဆိုပါသည္။*
*၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး ေသြးေရာင္လႊမ္းေသာကာလ၌ ဘဂၤလီ
မြတ္စလင္မ်ား၏ မူလအႀကံအစည္ျဖစ္ေသာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔အား
အျပတ္ရွင္း၍ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွ ဘဂၤလီမ်ားျဖင့္ အစားထိုးရန္ စီစဥ္ေဆာင္
ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ခု၊ ေမလ (၁၃)ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာရဲတပ္ဖြဲ႕မွ
ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး ဘဒူျမာဦးေဆာင္ေသာ ဘဂၤလီမြတ္စလင္ ၅ေသာင္းခန္႔သည္
ေမာင္ေတာအာဏာပိုင္မ်ားမရွိသည္ကို အခြင့္အေရးယူကာ ေမာင္ေတာ
ၿမိဳ႕ကို ၀န္းရံပိတ္ဆို႔တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္စဥ္တြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ျပင္ရွိ
ရခိုင္ရြာမ်ား ဖ်က္စီးခံခဲ့ရကာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ေသေၾကပ်က္စီး
ခဲ့သည္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ လံုထိန္းႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔
တို႔မွ အျပင္းအထန္ခုခံသျဖင့္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္တို႔၏ ရည္ရယ္ခ်က္ပ်က္
ခဲ့ရသည္။*
*တပ္မေတာ္အစိုးရ အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ ၀ါဒျဖန္႔
မႈသည္လည္း အနည္းငယ္ၿငိမ္သက္ခဲ့သည္။ ေခတ္သစ္၀ါဒျဖန္႔နည္းအျဖစ္
ျပည္ပေန မြတ္စလင္ေခတ္ပညာတတ္အခ်ိဳ႕သည္ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံမ်ား၏
ေထာက္ပံ့မႈကိုယူကာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ကို လူသိမ်ားေအာင္ေဆာင္ရြက္
ခဲ့ၾကသည္။ Wed Site ေထာင္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းတို႔ကို
ေဆာင္ရြက္လာသည္။ အင္တာနက္တြင္ ေလ႔လာၾကည့္သည့္အခါ
ရိုဟင္ဂ်ာ၀ဘ္ဆိုက္မ်ား အမ်ားအျပားေတြ႕ရၿပီး ၎တို႔၏စာမ်က္ႏွာ
မ်ားတြင္ (Rohingya Language & Rohingya Culture) စသည္တို႔
ထည့္သြင္းထားသည့္အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာဘာသာစကားသင္နည္းကိုပါ
ထည့္သြင္းထားၾကသည္။ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတာင္းဆိုရန္
အကြက္က်က် စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအလွည့္
အေျပာင္းတိုင္းတြင္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္တို႔အေနျဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ
ပ်ံ႕ပြားေရးနွင့္ ၎တို႔၏ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အပူ/အေအး
နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိ
ရသည္။ *
နိဂံုးခ်ဳပ္တင္ျပရလွ်င္-
*“႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဟူေသာေ၀ါဟာရကို ၎ဘဂၤလီမြတ္စလင္တို႔ စတင္ဖန္တီး
ခဲ့သည့္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္မွ စတင္သိရွိခဲ့ရၿပီး ၎ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”ဟူေသာ
ေ၀ါဟာရကို ျမန္မာနိုင္ငံသမိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္စဥ္သမိုင္းတို႔တြင္
ထိုကာလထက္ေစာစြာ မေတြ႕ရွိရေပ။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံေရွးေဟာင္း
သုေတသနအေထာက္အထားတို႔အရ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္
အတြင္း အဆိုပါ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈအေထာက္
အထား၊ စာေပအေထာက္အထား၊ အေျခခ်ေနထိုင္မႈအေထာက္အထား
စသည့္ သမိုင္း၀င္အေထာက္အထားမ်ား လံုး၀ရွိမေနပါ။*
*ျမန္မာျပည္တြင္း အတူေနတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား
ျဖစ္ၾကသည္။ ေတာင္တန္းေဒသတခ်ိဳ႕၌ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္အနည္းစုႏွင့္
႐ိုးရာနတ္ကိုးကြယ္မႈမ်ားရွိၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မြတ္စလင္႐ိုဟင္ဂ်ာ
ဆိုသူမ်ား လံုး၀ရွိမေနပါ။*
*ဘီစီ ၅ရာစုမွ ေအဒီ ၁၉ ရာစုခန္႔အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းတြင္လည္း
႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ား ရွိမေနပါ။*
*ျပည္မေဒသ ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဘက္ျခမ္းေဒသ
ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔အတြင္း ေတြ႕ရွိရသည့္ တိုင္းရင္းေက်ာက္စာ စုစုေပါင္း
(၂၀၀၀)ေက်ာ္တြင္လည္း လူမ်ိဳးစုမ်ားမွတ္တမ္းတင္ထားရာ၌ “႐ိုဟင္ဂ်ာ”
ဟူေသာလူမ်ိဳးတုအမည္ လံုး၀မပါရွိပါ။*
*ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္းရာဇ၀င္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ လူမ်ိဳး(၁၀၁)ပါး
စာရင္းတြင္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ား လံုး၀
မပါရွိပါ။*
*အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ထက္ စစ္ေဆးေကာက္ယူခဲ့ေသာ စစ္တမ္းမ်ား၊
အေရးပိုင္မင္းမွတ္တမ္းမ်ားနွင့္ ရခိုင္ေဒသတြင္းအစီရင္ခံစာမ်ားတြင္လည္း
႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးအမည္ လံုး၀မပါရွိပါ။*
*၎ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံထားၾကသူမ်ားသည္ ခိုး၀င္ဘဂၤလီမ်ားသာ
ျဖစ္ေၾကာင္းကို ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဘဂၤလားသံအမတ္
K.N.Kanser ဆိုသူက ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ၿဗိတိသွ်သံအမတ္ Mr.T.J
O'Brien အား ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တရားမ၀င္
၀င္ေရာက္လာေသာ မိမိတို႔၏ဘဂၤလားႏိုင္ငံသား အေရအတြက္မွာ
(၅၀၀၀၀၀)ငါးသိန္းခန္႔ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈအား ၿဗိတိသွ်သံအမတ္မွ
မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ပါသည္။ ထိုမွတ္တမ္းကို ယေန႔တိုင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ
ေမာ္ကြန္းတိုက္တြင္ သြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။*
ထို႔ေၾကာင့္ *အခ်ိန္တန္လွ်င္ အိမ္ျပန္ၾကရမည္* ဟူေသာ ျမန္မာ့ဆို႐ိုး
စကားအတိုင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံထားၾကသည့္ ခိုး၀င္ဘဂၤလီ
မြတ္စလင္မ်ားကို မိမိတို႔ေနရပ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔လည္းေကာင္း၊
၎တို႔အား လက္သင့္ခံမည့္ မ်ိဳးတူ/မ်ိဳးမတူေသာ တတိယႏိုင္ငံမ်ား
သို႔လည္းေကာင္း အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲ ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္သင့္ပါေၾကာင္း
လက္ရွိအာဏာရ အစိုးရလူႀကီးမင္းမ်ားသို႔ တိုက္တြန္းေတာင္းဆို
လုိက္ရပါသည္။
(မိတ္ေဆြအမ်ားေလ့လာရင္းျဖင့္ အသိပညာတိုးတက္ၾကပါေစ။)
Thant Lwin Oo Via
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment