ရခိုင္စာေပ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွ႔ံသို႔ ျမန္မာစာေပအျဖစ္ျဖင့္ေရာက္ရွိသြားရပံု သမိုင္း အက်ဥ္း

ျမန္မာရာဇဝင္မ်ားေဖၚျပခ်က္အရ " ပု-ပင္္း-အင္း-ေတာင္- ေညာင္ရမ္းေနာင္-ကုန္ေဘာင္ႏွစ္ေခတ္တြဲ" ဟူသည္ႏွင့္ အညီ ျမန္မာတို႔တြင္ (၁) ပုဂံေခတ္ (၂) ပင္းယေခတ္ (၃) အင္းဝေခတ္ (၄) ေတာင္ငူေခတ္ (၅)ေညာင္ရမ္းေခတ ္(၆) အမရပူရေခတ္ (၇) မႏၲေလးေခတ္ ဟူ၍ ေခတ္ႀကီးခုနစ္ေခတ္ရွိခဲ႔ေလ သည္။ ရခိုင္တို႔တြင္" ဒြါ- ေဝ - ဓည- ပဒုတထား- ေက်ာက္ေလွ ကားေဝသာ- ေလးၿမိဳ႕လာ- သံုးျဖာေျမာက္ဦးေခတ္" ဟူ သည္ႏွင့္အညီသမိုင္းမတင္မွီ (၁) ဒြါရာဝတီေခတ္ (၂) ေဝသာလီေခတ္ဟူ၍ ႏွစ္ေခတ္ သမိုင္းတင္ၿပီးေနာက္ (၃) ပထမဓညဝတီေခတ္ (၄) ဒုတိယဓညဝတီေခတ္ (၅) တတိယဓညဝတီေခတ္ (၆) ေက်ာက္ေလွကားေဝသာလီေခတ္ (၇) ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ (၈) ပထမေျမာက္ဦးေခတ္ (၉) ဒုတိယေျမာက္ဥိးေခတ္ (၁၀) တတိယေျမာက္ဦးေခတ္ ဟူ၍ ရွစ္ေခတ္ စုစုေပါင္း (၁၀) ေခတ္ရွိခဲ႔ေလသည္။ ထိုေခတ္အဆက္ဆက္တို႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံပုဂံကို "ၾကာ-အိုး-အံ-ပုဂံတည္" ဟူေသာရာဇဝင္လကၤာအရ ပ်ဥ္ျပားမင္းသည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္(၂၁၁) ခုတြင္တည္ထား ခဲ႔ၿပီး ထိုႏွင့္ေခတ္ၿပိဳင္ရခိုင္ၿပည္္၌ ယင္းမတိုင္မွီ(၃၁)ႏွစ္အ လို သကၠရာဇ္(၁၈၀)ခုကပင္ ေခတၱသင္မင္းႀကီးသည္ ေလးၿမိဳ႕ ေခတ္ဦးပဥၥာၿမိဳ႕ကိုတည္ထားခဲ၍ စည္ပင္ေနေလၿီပီ။ ထိုပဥၥာၿမိဳ႕တည္ ေခတၱသင္မင္းႀကီးေနာက္ သံုးဆက္ ေျမာက္ျဖစ္ေသာ မင္းရင္ျဖဴသည္ သကၠရာဇ္(၂၀၉) ခုတြင္ ပဥၥေလာဟာရတနာတို႔ျဖင့္ ဆင္းတုေတာ္တစ္ဆူကိုသြန္း လုပ္ပူေဇာ္ခဲ႔ၿပီး ပလႅင္ေတာ္စမၼခဏ္၌ ရကၡဝဏၰအကၡရာေခၚ ရခိုင္စာေပအကၡရာျဖင့္ ေကာင္းမႈရွင္စာတမ္းထိုးထားခဲ႔ပါ သည္။ ဥာဏ္ေတာ္မွာယခုအတိုင္းအတာျဖင့္ ၁၄ ့၃လက္မ ျမင့္ကာ လက္ရွိ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေခါင္းေလာင္းေက်ာင္းတြင္ ပူေဇာ္ခံလ်ွက္ရွိေနပါသည္။ မူလစမၼခဏ္စာမွာ" သကၠရာဇ္---၉ ခု ကဆုန္လဆန္း ၆ ရက္ ၂လာ ၅နာရီေက်ာ္----ေရာက္-----ႀကီးသြန္းအဲ သည္ ငရၤမၤျဖဴေကာင္းမႈ ပဥၥေလာဟာျဖင့္ၿပီးျပည့္စံုသည္ ဘုရားျပဳေသာအက်ိဳဝ္အားျဖင့္ ဘုရားမခ်ြတ္ျဖစ္ေစေသာဝ္္ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ ျဖည့္စြက္အဓိပၸါယ္ေဖၚယူရလ်ွင္ "သကၠရာဇ္ ၂၀၉ ခု ကဆုန္လဆန္း ၆ ရက္ တနလၤာေန႔ ၅ နာရီေက်ာ္အခိ်န္ ေရာက္ ဘုရားႀကီးသြန္းအပ္သည္ ပဥၥေလာဟာျဖင့္ၿပီးျပ ည့္ စံုသည္ ဘုရားျပဳလုပ္ရေသာအက်ိဳးအားျဖင့္ ဘုရားမခ်ြတ္ ျဖစ္ေစေသာ္ဝ္" ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ ဤကား ယေန႔ျမန္မာစာေပဟူ၍သတ္မွတ္ခံထားရ ေသာ ရခိုင္စာေပကို ရခိုင္ေဒသ၌ေတြ႔ရေသာအေထာက္ အထားမ်ားစြာအနက္မွ တစ္္ခုျဖစသည္။ ဤစာေပအကၡျဖင့္ ျမန္မာတို႔ေဒသ၌ ေရွးဦးစြာေတြ႔ရွိရ ေသာစာေပသက္ေသမွာ ျမေစတီေက်ာက္စာျဖစ္ပါသည္။ ျမေစတီေက်ာက္စာကို ပုဂံျပည့္ရွင္အေနာ္ရထာ၏ေျမး က်န္စစ္မင္း၏သားေတာ္ ေဇယ်ေခတၱရာဘြဲ႔ခံ ရာဇကုမာရ မင္းသားက ေကာဇာ(၄၇၅)ခု (ေအဒီ ၁၁၁၃)တြင္တည္ ထားခဲ႔ေၾကာင္း ရာဇဝင္မွတ္တမ္းမ်ားကျပဆိုၾကပါသည္။ အဆိုပါ စာေပႏွစ္ခုကိုႏိႈင္းယွဥ္လိုက္ေသာအခါ ျမေစတီေက်ာက္စာသည္ မင္းရင္ျဖဴဘုရားစမၼခဏ္္စာ ေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၆၆)ႏွစ္ပင္ေနာက္က်ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ပုဂံျပည္၌ ေရွးယခင္ကစာေပမရွိခဲ႔ေလ သေလာဟူျငားအ႔ံ။ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ရွိခဲ႔ေသာစာေပမွာ ပ်ဴစာ ေပျဖစ္ပါသည္။ ထိုပ်ဴစာေပကိုလည္း ျမေစတီေက်ာက္စာ မွာပင္ေနာက္ဆံုးေတြ႔ရျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမေစတီ ေက်ာက္စာကို ျမန္မာစာေပ၏အစ ပ်ဴစာေပနိဂံုးဟု သုေတသီမ်ားသတ္မွတ္ထားၾကပါသည္။ ယင္းသို႔ျဖစ္လ်ွင္ ျမေစတီေက်ာက္စာတြင္ မွတ္တမ္း တင္ရေလာက္ေအာင္ဖြ႔ံၿဖိဳးခဲ႔ေသာပ်ဴစာေပသည္ ရုတ္တရ က္ ေပ်ာက္ကြယ္၍ ယခင္ကမရွိခဲ႔ဘူးေသာျမန္မာစာေပသည္ ေကာင္းကင္ကက်လာသလို ခ်က္ခ်င္း အဘယ္ေၾကာင့္ ဖြ့ံၿဖိဳးၿပီးသားေပၚလာရပါသနည္း။ အေၾကာင္းကိုသမိုင္း သက္ေသရွာေဖြၾကရမည္ျဖစ္ပါသည္။ အျဖစ္မွန္ကားဤသို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ရခိိုင္ပဥၥာၿမိဳ႕ (၁၂) ဆက္ေျမာက္ဘုရင္ မင္းဘီလူးကို ဝေရာင္းငွက္ေခၚ အမတ္အသခၤယာပုန္စားေသာေၾကာင့္ အိမ္ေရွ့မင္းသား မင္ရဲဘယသည္ မိဖုရားေစာေပါက္ညို (ေပါက္ညိဳျမ)ႏွင့္ အမတ္ပညာရွိ အေျခြအရံပရိသတ္ကို အတူေခၚလ်ွက္ သကၠရာဇ္(၃၄၆) (ေအဒီ ၉၈၄)တြင္ ဘူးရြက္မညိွဳးလမ္းမွ ပုဂံျပည္သို႔ေရွာင္တိမ္းကာအေနာ္ရ ထာမင္းေစာထံ ခိုလံႈခစားခဲ႔ပါ၏။(သကၠရာဇ္ကြဲခ်က္ရွိ) ထိုအခ်ိန္ကား အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ပုဂံျပည္တြင္ မူလကကိုးကြယ္ေနေသာအေရးႀကီးသာသနာကို ၿဖိဳခြင္း သုတ္သင္ေနေသာအခ်ိန္ကာလျဖစ္၏။ ပုဂံျပည္သံုးစာေပ ျဖစ္ေနေသာ ပ်ဴစာေပမွာ အေရးႀကီသာသနာမွသင္ယူရ ေသာစာေပျဖစ္ေန၏။ အေရးႀကီးတို႔သည္ သူတို႔၏ လုပ္ႀကံ ဖန္တီးထားေသာဝါဒမ်ာကို ပ်ဴစာေပျဖင့္မွတ္တမ္း တင္ထားၾက၏။ ထို႔႔ေၾကာင့္ ပ်ဴစာေပသည္ ထိုအခ်ိန္က အေရးႀကီးစာေပျဖစ္ေနေလသည္။ အေရးႀကီးသာသနာကိုသုတ္သင္ၿဖိဳခြင္းရာတြင္ ပ်ဴစာေပ သင္ၾကားေရးသည္ ဘုရင္ကမ်က္ႏွာသာမေပးေသာရန္သူ႕ စာေပအျဖစ္သတ္မွတ္ခံရေသာေၾကာင့့္ အေရးႀကီစာေပမ် ား ကိုမီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကေသာအခါ ပ်ဴစာေပတို႔သည္ အေရး ႀကီးသာသနာႏွင့္အတူ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းကာ တိမ္ေကာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ႔ရေလသည္။ ဤကား ပ်ဴစာေပ၏ နိဂံုးပင္ျဖစေလသည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္ကား ရခိုင္အိမ္ေရွ့မင္းသား မင္းရဲ ဘယႏွင့္အတူလိုက္ပါလာၾကေသာအမတ္ပညာရွိမ်ားသည္ လက်ာ္မင္းနံ ေရႊဂူသာတိို႔ကဲ႔သို႔မင္းသားမင္းသမီးငယ္မ်ား ႏွင့္ မိမိတို႔၏သားငယ္သမီးငယ္မ်ာကို မိမိတို႔ရခိုင္စာေပကို သင္ၾကားၿမဲသင္ၾကားလ်ွက္သာရွိေနၾက၏။ ထို အမတ္ ပညာရွိမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္ ပိဋကတ္သံုးပံုကို က်ြမး္က်င္စြာတတ္ေျမာက္ၾကသူမ်ားျဖစ္ ၏ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးသည္ သထံုမွ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ရလာေသာအခါ ထိုပိဋကတ္ေတာ္လာတရားေတာ္မ်ားကို နားလည္ႏိုင္ေရး သင္ယူႏိုင္ေရးအတြက္ က်ြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ားအထူးလိုအပ္လာေလသည္။ ထိုအခက္အခဲ ဟူသမ်ွကို ရခိုင္ပညာရွိအမတ္မ်ားက ကူညီသင္ၾကား ေျဖရွင္းေပးၾက၏။ ထိုအခါ ရာဇကုမာရတို႔ကဲ႔သို႔မင္းသား မင္းသမီးငယ္မ်ား တိုင္သူျပည္သားတို႔၏ကေလးသူငယ္မ်ာ း သည္ ပိဋကတ္စာေပတတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ရခိုင္ပညာ ရွိမ်ားထံမွသင္ယူၾက၏။ ရခိုင္ပညာရွိအမတ္မ်ားသည္ ရခိုင္စာေပအကၡရာျဖင့္ ပုဂံမင္းသားမင္းသမီးကေလးသူငယ္မ်ားကိုသင္ၾကားေပး ၾကပါ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ေနာင္မၾကာမွီ ျမေစတီေက်ာက္စာမွ ျမန္မာစာေပ သည္ မိုးေကာင္းကင္မွ ဥပပတ္ပဋိသေႏၶျဖင့္ နတ္သားနတ္သမီးက်လာဘိသကဲ႔သို႔ ဘြားကနဲ႔ေပၚေပါက္ လာျခင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ရခိုင္စာေပသည္ ျမန္မာစာေပဟူေသာအမည္သ စ္ကိုခံယူလ်ွက္ ျမန္မာႏိုင္ံ အႏွံ႔ ျပန္႔ႏွ႔ံသြားရပါသတည္း ပညာပါရမီဆရာေတာ္(ဦးရာဇ္ၿမီ) --------------------------------------------- -------------------- က်မ္းကိုး (၁) သမႏၲစကၡဳဒီပနီ(မံံုေရြးေဇတဝနဆရာေတာ္ႀကီး) (၂) ရခိုင္ရာဇဝင္သစ္က်မ္း (အရွင္စႏၵမာလာလကၤာရ) (၃) ျမေစတီေက်ာက္စာ(လွသမိန္) (၄) ပုဂံေခတ္ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း(ေဒါက္တာသန္းထြန္း) (၅) တေန႔တလံ ပုဂံဘယ္ေျပးမလဲ(ေဒါက္တာသန္းထြန္း) (၆) ေက်ာင္းသံုးျမန္မာရာဇဝင္ (ဦးဘသန္း) (၇) မင္းရင္ျဖဴေကာင္းမႈ စမၼခဏ္စာ (၈) သာသနာလကၤာရစာတမ္း(မဟာဓမၼသႀကၤန္) No automatic alt text available.